Algemene Beschouwingen 2020 - Al motte we krupe en op blote voeten goan
Geplaatst op vrijdag 30 oktober 2020 door Wendy Grutters Leestijd: 8.5 minuut
Voorzitter, wij bespreken vandaag de richting en financiën voor onze stad voor de komende 4 jaren, de algemene beschouwing, die de laatste 2 jaren anders zijn dan voorheen. Vorig jaar moesten we met een "koersdocument in de hand" koers bepalen in financiële tekorten. Dit jaar moeten we "met een onzekere coronacrisis in de hand" koers bepalen in coronatijd.
En dat zelfs middenin een lockdown-light en mogelijke een zwaardere lockdown in het verschiet. Een tijd van intelligente lockdowns, gedeeltelijke lockdowns en vooral een tijd van onzekerheid over gezondheid, inkomen, economie en toekomst.
Nederland en daarmee ook Nijmegen doet wat het kan. Ondersteuning voor bedrijven, financiële bijdragen als TOZ, het niet innen van huren, ondersteuning voor onder andere de cultuursector.
Maar corona blijft voorlopig als een zwaard van Damocles boven onze stad hangen en vraagt ons: Wát voor een gemeente, wát voor een raad willen we zijn in coronatijd?
Voorzitter, op een paar raadsleden na die door quarantaine, bescherming voor zichzelf of anderen thuis zitten, zijn we toch allemaal hier. Mét mondkapjes maar we zitten er. Uit verantwoordelijkheid omdat wij weten dat onze stad bestuurd moet worden; omdat wij weten dat er beslissingen genomen moeten worden.
Wat Freddy Mercury ooit al zong "The show must go on". Wat ik even vrij vertaal als: Nijmegen blieft stoan en set deur. Daar staat ook de Stadspartij voor. En dat doen we door te handelen in het NU, efficiënt crisismanagement en tegelijkertijd vooruit te kijken plannen te blijven maken.
In deze stadsbegroting zien we het college duidelijk de keuze voor de lange termijn maken. Om te blijven investeren en juist ook éxtra te investeren. De focus ligt op de fronten cultuur, lokale economie en wonen. Ook de Stadspartij vindt dat als we nu de hand op knip houden, dit slecht uitpakt voor Nijmegen en dat het goed is om te prioriteren.
Dus die keuze om te investeren en investeringen naar voren te halen kan Stadspartij Nijmegen steunen. Al zouden wij zelf hier en daar misschien ook andere keuzes maken. Maar de huidige tijd vraagt van ons als Stadspartij een zekere terughoudendheid. Wij willen nu niet met allerlei moties en amendementen, met name op financieel gebied, ons eigen partijprogramma profileren.
Deze stadsbegroting komt in een moeilijk jaar met veel onzekerheden. Het is lastig begroten. We kunnen nu nog niet inschatten wat de werkelijke financiële en economische gevolgen van de coronacrisis op termijn zijn en die zijn daarom ook nog niet opgenomen in de stadsbegroting.
Er ontstaat op de saldireserve/onze spaarrekening ogenschijnlijk een plus, maar die is, vindt de Stadspartij, vooral ontstaan door de toevoeging van een apart spaarpotje van 15.1 miljoen doordat bestemmingsreserve beschermd wonen wordt opgeheven. Ook is er in de saldireserve nog geen rekening gehouden met een mogelijk noodzakelijk beslag als gevolg van extra coronakosten. Weliswaar zijn die coronagevolgen wel in het weerstandsvermogen opgenomen maar dat geeft toch een ander licht op deze begroting en de saldireserve.
De onderbouwing voor die 15,1 miljoen toevoeging aan onze spaarpot door het opheffen van de bestemmingsreserve beschermd wonen stond als hamerstuk vanavond gelijktijdig op onze agenda. Vanwege die koppeling met de Stadsbegroting vinden wij het daarom van belang de voorzitter te vragen om het Raadsvoorstel Bestemmingsreserve beschermd wonen aan de Stadsbegroting toe te voegen.
Want, vindt de Stadspartij, hier blijven risico's aan kleven omdat het college uitgaat van einddatum van decentralisatie in 2022 terwijl die decentralisatie beschermd wonen een totale looptijd heeft van 10 jaar dus doorloopt na 2022. De afspraak is wel dat die onzekerheden en risico's na 2022 worden gedeeld met de regiogemeenten. Het college moet hierover echter nog nadere afspraken maken en verwacht pas eind 2020 aan de raad te rapporteren. Ook stellen de regiogemeenten als voorwaarde dat, indien in de periode tot 2022 risico's zich onverhoopt voordoen, Nijmegen hiertoe haar algemene reserve zal aanspreken. Van dat risico wordt wel een deel in het weerstandvermogen opgenomen maar dat bedrag is een kansrekening en geen absoluut bedrag.
De ondergrens voor de saldireserve ligt op 25 miljoen. Als Stadspartij vinden wij dat wij moeten proberen daar ver vandaan te blijven. Want er liggen meer risico's. We hadden al jeugdzorg en het is nog maar de vraag wat de invloed is van de door de coronacrisis verwachte hogere bijstandsuitkeringen. Ook nemen mogelijk de risico's in de planexploitatie toe.
We snappen de moeilijkheid en de onzekerheid voor het college om hiermee om te gaan. Aan de andere kant vinden we als Stadspartij dat het college ervoor moet waken niet alle risico's door te schuiven naar een volgend college.
De Stadspartij wil ook in deze stadsbegroting haar zorgen uitspreken als het gaat om de doorstroming en bereikbaarheid van deze stad. Dit college, deze coalitie knijpt steeds meer op wegen, meer afsluitingen, versmallingen, eenrichtingsverkeer, minder parkeerplaatsen en alle prioriteit voor de fiets. En dat knijpen gaat gepaard met te weinig alternatieven. De S100 loopt nog niet lekker genoeg om elders dergelijke maatregelen in te voeren. Dus resulteert dit in een auto ontmoedigingsbeleid en dat heeft economische gevolgen. En dat kunnen we altijd al slecht gebruiken maar nu met de coronacrisis al helemaal niet. Zeker nu de economie een klap krijgt zouden investeringen in bereikbaarheid volgens de Stadspartij daarom in de eerste instantie moeten gaan over doorstroom en veiligheid, voor bijv. rotondes.
Ook vragen we extra aandacht voor de door ons allen zo gewenste burgerparticipatie. Dat blijft een leerproces voor, ik denk, ons allen, maar juist nu persoonlijk direct contact moeilijker is, moeten we met elkaar hier nog meer op letten. Burgerparticipatie vraagt niet alleen informeren over feiten maar ook omgaan met emoties van mensen én verwachtingsmanagement én een proactieve houding van de gemeente naar de Nijmegenaar toe. Informeren over feiten en liefst proactief informeren, is een van de eerste basisvoorwaarden.
Als we het hebben over pro-activiteit en informatie vindt de Stadspartij dat er een gat zit in de gemeentelijke informatie rond vergunningen als bijvoorbeeld bouwvergunningen en sloopmeldingen. Deze worden alleen bekend maakt via overheid.nl en dat vraagt vooral een proactieve houding van de Nijmegenaar. Want die moet actief op zoek naar informatie over iets waarvan die waarschijnlijk niet weet dat het speelt. Het buurhuis waar een omzettingsvergunning voor is aangevraagd, de bomen in de straat die worden gerooid, je overbuurman die een dakkapel wil gaan bouwen…. Je moet het maar net weten.
Het belang van beseffen dat je op voorhand hierop alert moet zijn, de emailservice van mijn overheid ingesteld hebt en dan ook nog wel flink digitaal vaardig zijn om dat allemaal te kunnen. Wij spreken regelmatig Nijmegenaren die dit niet weten, achteraf met een vergunning geconfronteerd worden, zich daardoor een beetje "genept" voelen, en dus te laat zijn om bijvoorbeeld een bezwaar in te dienen. Met als gevolg: dus ook niet kunnen participeren.
Voorzitter, vroeger was niet alles beter maar de publicaties op de gemeentepagina in De Brug, waren wel een stuk toegankelijker, laagdrempeliger en vooral pro-actiever vanuit de gemeente. En voorzitter, op den duur zal het best alleen digitaal kunnen maar nu zijn er nog te veel mensen voor wie deze informatie niet toegankelijk genoeg is.
Wij stellen daarom voor die voorwaartse beweging naar de Nijmegenaar terug te gaan maken door vergunningaanvragen weer te gaan publiceren in De Brug. Al dan niet met verwijzingen naar de digitale mogelijkheden. In ieder geval voor de komende vier jaren. Daarvoor dienen we hierbij de motie: Participatie is Informatie, in.
Voorts vragen we aandacht voor ons Nijmeegse erfgoed. Een slogan: Old City Young Vibe en de claim oudste stad van Nederland, vraagt ook zichtbaarheid van die oudste stad. De raad heeft onlangs een Erfgoedstrategie aangenomen. Maar erfgoed is als integraal onderdeel van de cultuurvisie niet uitgewerkt en is géén onderdeel van de deelsubsidieregeling Meerjarig Culturele Programma's. Op een avond als deze moeten er door de raad reparaties gedaan worden in subsidies voor organisaties als St. Stevenskerk en Gebroeders van Lymborch. Dit is niet eenmalig, dit is al jaren zo. De Stadspartij vindt dat dit anders kan en moet.
De commissie Groei adviseerde dat de aanvragen van erfgoedinstellingen onderdeel zouden moeten zijn van een integraal erfgoedbeleid. Ze stelde een aparte subsidieregeling erfgoed voor maar daar is geen opvolging aan gegeven. Dat doen wij nu door het indienen van de motie: Na 2020 jaar tijd voor een goede erfgoedsubsidieregeling. Hierin vragen we het college om in het uitvoeringsprogramma Erfgoed een voorstel op te nemen voor een erfgoedsubsidieregeling die gebaseerd is op dezelfde systematiek als we kennen van Meerjarig Culturele Programma's.
Voorzitter, ik eindig wat luchtiger, want dat mag ook best in zware tijden. Zoals u weet zijn wij als Stadspartij ook een groot voorstander van de Nijmeegse volkscultuur. We dienen straks met VNN en GN een motie in voor naamgeving in de openbare ruimte van Graodus fan Nimwegen. Ik zal de andere partijen ruimte geven om een en ander toe te lichten maar ik kijk wel even naar u allen, mederaadsleden, met name de jongeren en diegenen die hier nog niet zo heel lang wonen, immers is Graodus al 20 jaar geleden overleden. Ik wil u er nadrukkelijk erop wijzen dat Graodus, dit symbool, voor vele Nijmegenaren een belichaming is van die Nijmeegse volkscultuur en ik wil u vragen dit voor hen, te steunen.
Ik zei het al aan het begin van mijn verhaal á la Freddy Mercury "The show must go on" maar Groadus deed dat beter en schreef ons Nijmeegse volkslied: Al mot ik krupe…
Als Stadspartij zeggen we vandaag:
Al motte we krupe en Op blote voeten goan
Laten we SAMEN zorgen dat…
Nimwegen duur git…
en blieft stoan.
Voorzitter, dank voor het woord.
En dat zelfs middenin een lockdown-light en mogelijke een zwaardere lockdown in het verschiet. Een tijd van intelligente lockdowns, gedeeltelijke lockdowns en vooral een tijd van onzekerheid over gezondheid, inkomen, economie en toekomst.
Nederland en daarmee ook Nijmegen doet wat het kan. Ondersteuning voor bedrijven, financiële bijdragen als TOZ, het niet innen van huren, ondersteuning voor onder andere de cultuursector.
Maar corona blijft voorlopig als een zwaard van Damocles boven onze stad hangen en vraagt ons: Wát voor een gemeente, wát voor een raad willen we zijn in coronatijd?
Voorzitter, op een paar raadsleden na die door quarantaine, bescherming voor zichzelf of anderen thuis zitten, zijn we toch allemaal hier. Mét mondkapjes maar we zitten er. Uit verantwoordelijkheid omdat wij weten dat onze stad bestuurd moet worden; omdat wij weten dat er beslissingen genomen moeten worden.
Wat Freddy Mercury ooit al zong "The show must go on". Wat ik even vrij vertaal als: Nijmegen blieft stoan en set deur. Daar staat ook de Stadspartij voor. En dat doen we door te handelen in het NU, efficiënt crisismanagement en tegelijkertijd vooruit te kijken plannen te blijven maken.
In deze stadsbegroting zien we het college duidelijk de keuze voor de lange termijn maken. Om te blijven investeren en juist ook éxtra te investeren. De focus ligt op de fronten cultuur, lokale economie en wonen. Ook de Stadspartij vindt dat als we nu de hand op knip houden, dit slecht uitpakt voor Nijmegen en dat het goed is om te prioriteren.
Dus die keuze om te investeren en investeringen naar voren te halen kan Stadspartij Nijmegen steunen. Al zouden wij zelf hier en daar misschien ook andere keuzes maken. Maar de huidige tijd vraagt van ons als Stadspartij een zekere terughoudendheid. Wij willen nu niet met allerlei moties en amendementen, met name op financieel gebied, ons eigen partijprogramma profileren.
Deze stadsbegroting komt in een moeilijk jaar met veel onzekerheden. Het is lastig begroten. We kunnen nu nog niet inschatten wat de werkelijke financiële en economische gevolgen van de coronacrisis op termijn zijn en die zijn daarom ook nog niet opgenomen in de stadsbegroting.
Er ontstaat op de saldireserve/onze spaarrekening ogenschijnlijk een plus, maar die is, vindt de Stadspartij, vooral ontstaan door de toevoeging van een apart spaarpotje van 15.1 miljoen doordat bestemmingsreserve beschermd wonen wordt opgeheven. Ook is er in de saldireserve nog geen rekening gehouden met een mogelijk noodzakelijk beslag als gevolg van extra coronakosten. Weliswaar zijn die coronagevolgen wel in het weerstandsvermogen opgenomen maar dat geeft toch een ander licht op deze begroting en de saldireserve.
De onderbouwing voor die 15,1 miljoen toevoeging aan onze spaarpot door het opheffen van de bestemmingsreserve beschermd wonen stond als hamerstuk vanavond gelijktijdig op onze agenda. Vanwege die koppeling met de Stadsbegroting vinden wij het daarom van belang de voorzitter te vragen om het Raadsvoorstel Bestemmingsreserve beschermd wonen aan de Stadsbegroting toe te voegen.
Want, vindt de Stadspartij, hier blijven risico's aan kleven omdat het college uitgaat van einddatum van decentralisatie in 2022 terwijl die decentralisatie beschermd wonen een totale looptijd heeft van 10 jaar dus doorloopt na 2022. De afspraak is wel dat die onzekerheden en risico's na 2022 worden gedeeld met de regiogemeenten. Het college moet hierover echter nog nadere afspraken maken en verwacht pas eind 2020 aan de raad te rapporteren. Ook stellen de regiogemeenten als voorwaarde dat, indien in de periode tot 2022 risico's zich onverhoopt voordoen, Nijmegen hiertoe haar algemene reserve zal aanspreken. Van dat risico wordt wel een deel in het weerstandvermogen opgenomen maar dat bedrag is een kansrekening en geen absoluut bedrag.
De ondergrens voor de saldireserve ligt op 25 miljoen. Als Stadspartij vinden wij dat wij moeten proberen daar ver vandaan te blijven. Want er liggen meer risico's. We hadden al jeugdzorg en het is nog maar de vraag wat de invloed is van de door de coronacrisis verwachte hogere bijstandsuitkeringen. Ook nemen mogelijk de risico's in de planexploitatie toe.
We snappen de moeilijkheid en de onzekerheid voor het college om hiermee om te gaan. Aan de andere kant vinden we als Stadspartij dat het college ervoor moet waken niet alle risico's door te schuiven naar een volgend college.
De Stadspartij wil ook in deze stadsbegroting haar zorgen uitspreken als het gaat om de doorstroming en bereikbaarheid van deze stad. Dit college, deze coalitie knijpt steeds meer op wegen, meer afsluitingen, versmallingen, eenrichtingsverkeer, minder parkeerplaatsen en alle prioriteit voor de fiets. En dat knijpen gaat gepaard met te weinig alternatieven. De S100 loopt nog niet lekker genoeg om elders dergelijke maatregelen in te voeren. Dus resulteert dit in een auto ontmoedigingsbeleid en dat heeft economische gevolgen. En dat kunnen we altijd al slecht gebruiken maar nu met de coronacrisis al helemaal niet. Zeker nu de economie een klap krijgt zouden investeringen in bereikbaarheid volgens de Stadspartij daarom in de eerste instantie moeten gaan over doorstroom en veiligheid, voor bijv. rotondes.
Ook vragen we extra aandacht voor de door ons allen zo gewenste burgerparticipatie. Dat blijft een leerproces voor, ik denk, ons allen, maar juist nu persoonlijk direct contact moeilijker is, moeten we met elkaar hier nog meer op letten. Burgerparticipatie vraagt niet alleen informeren over feiten maar ook omgaan met emoties van mensen én verwachtingsmanagement én een proactieve houding van de gemeente naar de Nijmegenaar toe. Informeren over feiten en liefst proactief informeren, is een van de eerste basisvoorwaarden.
Als we het hebben over pro-activiteit en informatie vindt de Stadspartij dat er een gat zit in de gemeentelijke informatie rond vergunningen als bijvoorbeeld bouwvergunningen en sloopmeldingen. Deze worden alleen bekend maakt via overheid.nl en dat vraagt vooral een proactieve houding van de Nijmegenaar. Want die moet actief op zoek naar informatie over iets waarvan die waarschijnlijk niet weet dat het speelt. Het buurhuis waar een omzettingsvergunning voor is aangevraagd, de bomen in de straat die worden gerooid, je overbuurman die een dakkapel wil gaan bouwen…. Je moet het maar net weten.
Het belang van beseffen dat je op voorhand hierop alert moet zijn, de emailservice van mijn overheid ingesteld hebt en dan ook nog wel flink digitaal vaardig zijn om dat allemaal te kunnen. Wij spreken regelmatig Nijmegenaren die dit niet weten, achteraf met een vergunning geconfronteerd worden, zich daardoor een beetje "genept" voelen, en dus te laat zijn om bijvoorbeeld een bezwaar in te dienen. Met als gevolg: dus ook niet kunnen participeren.
Voorzitter, vroeger was niet alles beter maar de publicaties op de gemeentepagina in De Brug, waren wel een stuk toegankelijker, laagdrempeliger en vooral pro-actiever vanuit de gemeente. En voorzitter, op den duur zal het best alleen digitaal kunnen maar nu zijn er nog te veel mensen voor wie deze informatie niet toegankelijk genoeg is.
Wij stellen daarom voor die voorwaartse beweging naar de Nijmegenaar terug te gaan maken door vergunningaanvragen weer te gaan publiceren in De Brug. Al dan niet met verwijzingen naar de digitale mogelijkheden. In ieder geval voor de komende vier jaren. Daarvoor dienen we hierbij de motie: Participatie is Informatie, in.
Voorts vragen we aandacht voor ons Nijmeegse erfgoed. Een slogan: Old City Young Vibe en de claim oudste stad van Nederland, vraagt ook zichtbaarheid van die oudste stad. De raad heeft onlangs een Erfgoedstrategie aangenomen. Maar erfgoed is als integraal onderdeel van de cultuurvisie niet uitgewerkt en is géén onderdeel van de deelsubsidieregeling Meerjarig Culturele Programma's. Op een avond als deze moeten er door de raad reparaties gedaan worden in subsidies voor organisaties als St. Stevenskerk en Gebroeders van Lymborch. Dit is niet eenmalig, dit is al jaren zo. De Stadspartij vindt dat dit anders kan en moet.
De commissie Groei adviseerde dat de aanvragen van erfgoedinstellingen onderdeel zouden moeten zijn van een integraal erfgoedbeleid. Ze stelde een aparte subsidieregeling erfgoed voor maar daar is geen opvolging aan gegeven. Dat doen wij nu door het indienen van de motie: Na 2020 jaar tijd voor een goede erfgoedsubsidieregeling. Hierin vragen we het college om in het uitvoeringsprogramma Erfgoed een voorstel op te nemen voor een erfgoedsubsidieregeling die gebaseerd is op dezelfde systematiek als we kennen van Meerjarig Culturele Programma's.
Voorzitter, ik eindig wat luchtiger, want dat mag ook best in zware tijden. Zoals u weet zijn wij als Stadspartij ook een groot voorstander van de Nijmeegse volkscultuur. We dienen straks met VNN en GN een motie in voor naamgeving in de openbare ruimte van Graodus fan Nimwegen. Ik zal de andere partijen ruimte geven om een en ander toe te lichten maar ik kijk wel even naar u allen, mederaadsleden, met name de jongeren en diegenen die hier nog niet zo heel lang wonen, immers is Graodus al 20 jaar geleden overleden. Ik wil u er nadrukkelijk erop wijzen dat Graodus, dit symbool, voor vele Nijmegenaren een belichaming is van die Nijmeegse volkscultuur en ik wil u vragen dit voor hen, te steunen.
Ik zei het al aan het begin van mijn verhaal á la Freddy Mercury "The show must go on" maar Groadus deed dat beter en schreef ons Nijmeegse volkslied: Al mot ik krupe…
Als Stadspartij zeggen we vandaag:
Al motte we krupe en Op blote voeten goan
Laten we SAMEN zorgen dat…
Nimwegen duur git…
en blieft stoan.
Voorzitter, dank voor het woord.
